Bovdehus dutnje gii leat sámi duojár dahje dáiddár searvat čálalaš jearahallamii
Dat lea bovdehus dutnje gii leat sámi duojár dahje dáiddár oassálastit čálalaš jearahallamii.
Jearaldagat leat du ámmáha birra ja makkár áigumušat ja dárbbut dus leat doarjjaortnegiin nuvt go oahput viidásit ja eará doarjjaortnegiin mat sáhttet ovdánahttit du doaimma. Jearahallámis leat maiddái jearaldagat SARS Covid-19 pandemiija birra ja mo dat lea váikkuhan du ja du barggu.
Go Riikaorganisašuvdna Same Ätnam (RSÄ) ovttas Ruoŧa Sámiid Riikaservviin (SSR) ásahedje Čohkken ja Sámeduojivuođđudus – Sámi Duodji (Sameslöjdstiftelsen) de dat leiseailluhan-, nannen- ja čalmmustandihte sámi duoji ja duojáriid. Dat lea fargga 30 jagi áigi. Eiseválddiin ain váilo máhttu ja dutkamušat sámi duojáriid vejolašvuođaid ja bargoeavttuid birra, ja danin maid makkár dárbbut gávdnojit sis geat barget ealáhusain. Sámi kultuvrralaš ealáhusat, nuvt go duodji, leat bistevaččat ja das lea alla árvu boaittobeale báikkiid ovdáneapmái ja ekonomiijai. Duojáriin leat riikkaidgaskasaš kundarat, erenoamážit Norggas ja Suomas. Duojárat vuvdet maid gálvvuideaset márkaniin ja festiválain. Gáržžidusat mátkkošteapmái ja giddejuvvon rájit, ja maiddái šluhttejuvvon márkanat ja festiválat pandemiija geažil lea jáhkkimis váikkuhan duojáriid ja dáiddáriid bargovejolašvuođaide ja sisaboađuide.
Jearahallan lea ovttasbargu gaskal Riikaorganisašuvnna Same Ätnam (RSÄ) ja Luleå Tekniska Universitet (LTU). RSÄ ovttasbargá juste dál LTU`ain dutkanprošeavttas. Pandemiija Davvin (Pandemi i Norr). Prošeakta bistá jagi ja čoaggá dieđuid mo lea orrut ja bargat Norrbottenis dál go lea SARS Covid-19 pandemiija. Ulbmil lea addit čiekŋalabbot ipmárdusa pandemiija váikkuhusaide ja dainna lágiin oažžut buoret válmmasvuođa boahtteáigái. Dán prošeavttas ovttasbargá LTU maiddai Norrbottena dávvirvuorkkáin, Bihtáma Dávvirvuorkkáin ja Laponiatjuottjudusain. Jearahallama vástádusat čohkkejuvvojit anonymaloaččát ja sestojuvvojit njuolga LTU giddejuvvon dihtorlátnji! Ii leat vejolaš oktiige diehtit gii lea vástidan dán jearahallama. RSÄ ovdanbuktá oktasaš bohtosiid Sámedikki Kulturlávdegoddái ja atná daid vuođđun rievdadit ja buoridit Sámeduojivuođđudusa barggu.
Pandemiija Davvin prošeaktabarggus boahtá boađus jearahallamis ovdanbuktot ovdamearkka dihte artihkkaliiguin ja semináraiguin, leavvudan dihte dieđuid sámi duoji ja daidda eavttuid birra, ja das lea váldofokus mo dat leat váikkuhuvvon pandemiijas. Dat čoggojuvvon ávdnasat bohtet sestojuvvot LTU`a giddejuvvon dihtorlanjas ja dušše dutkit geat barget dainna besset oaidnit daid čoggojuvvon ávdnasiid. Mii sávvat boađus dan jearahallamis šaddá erenoamáš máhttoávnnas, mii otne áibbas váilo sámi duojáriid ja dáiddáriid bargoeavttuid ektui ja mo pandemiija lea váikkuhan daid ealáhusaid Norrbottenis.Jearaldagat leat ruoŧagillii, muhto vállje áinnas vástidit sámegillii mii lea du váimmu lagamus, jus háliidat.
Pandemiija Davvin lea ruhtaduvvon dutkánráđis FORMAS ja jearahallan lea dohkkehuvvon Etikprovningsmyndighetenis (dnr 2021-04114). dahje dán prošeavtta dutkiiguin:
Jus dus leat jearaldagat jearahallama birra dahje dán dutkanprošeavtta birra, váldde áinnas oktavuođa RSÄ njunnošiin Marita Granström, marita@sameatnam.se, telefovdna 070- 314 50 47
